Chọn và sử dụng dầu máy ô tô thế nào mới đúng cách?

Nguyen Thi Trang
Nguyen Thi Trang
Trả lời 14 năm trước

Chúng ta vẫn biết thay dầu luôn là việc phải làm định kỳ với ô tô, nhưng không phải ai cũng biết chọn, sử dụng loại dầu phù hợp cho chiếc xe của mình. Cùng AutoPro tìm hiểu và đưa ra lựa chọn đúng đắn nhất.

Thế nào là dầu đạt tiêu chuẩn

Dầu máy có tác dụng bôi trơn, làm mát, làm kín,duy trì độ ổn định trong vận hành của động cơ. Với loại dầu kém chất lượng chỉ cầnsử dụng trong một khoảng thời gian ngắn vàđiều kiện vận hành cao sẽ chosinh nhiệt lớn trongđộng cơvà tạo carbon đóng cặn. Một loại dầu tốt thì khả năng sinh cặn phải thấp.

Ngoài ra, độ nhớt cũng là một yếu tố quan trọng. Thông thường, loại dầu có độ nhớt ổn định trong nhiều điều kiện nhiệt độ khác nhau thì là loại dầu tốt. Có thể đơn cử ví dụ ở xe máy: Trước kia, trên các dòng xe máy có động cơ công suất nhỏ ví dụ như Honda Dream. Nếu chúng ra sử dụng loại dầu máy kém chất lượng thì máy sẽ trở nên ì hơn và tạo tiếng kêu từ động cơ sau khichạy một quãng đường dài khoảng 200km. Nguyên nhân là do nhiệt độ động cơ tăng cao, dầu loãng ra không đủ độ nhờn cần thiết cho các bộ phận trongđộng cơ và phát ra tiếng kêu từđầu bò. Hay như vào mùa đông, bạn cảm thấy máy hoạt động không trơntru khi mới nổ máy. Nguyên nhân là vì dầu bị lạnh, đông cứng hơn mức cho phép, khiến cho quá trình dẫn dầu lên động cơ không trơn tru.

Dầu thô được khai thác tại các mỏ dầu lên được các nhà sản xuất dầu chế biến thêm các chất phụ gia khác để làm mát, làm sạch động cơ ,chống oxi hoá, mài mòn,v.v.. Đây cũng là những yếu tố khẳng định chất lượng của dầu.

Việc sử dụng dầu nhớt đúng yêu cầu về chất lượng và phù hợp với động cơ xe sẽ giúp tránh được các hư hỏng, kéo dài tuổi thọ động cơ và giảm chi phí bảo dưỡng sửa chữa.
Thước đo dầu là dụng cụ duy nhất để kiểm tra độ dầu

Có mấy loại dầu cơ bản tại Việt Nam hiện tại?

- Dầu đơn cấp:

Đây là loại dầu sử dụng phụ thuộc vào các điều kiện nhiệt độ khác nhau. Ví dụ: vào mùa đông bạn sẽ phải chọn loại dầu không bị đông, đảm bảo độ nhớt cần thiết cho động cơ trong điều kiện nhiệt độ thấp. Tương tự bạn sẽ phải chọn loại dầu phù hợp trong điều kiến nhiệt độ cao.

Trong điều kiện thời tiết nhiệt đới, nóng ẩm bốn mùa như Việt Nam thì đây là loại dầu không phù hợp.

- Dầu đa cấp:

Nhà sản xuất sau khi chưng cất đã sử dụng dây chuyền sản xuất riêng biệt, thêm vào các chất phụ gia khiến cho loại dầu này trở nên thích nghi với điều kiện thời tiết và nhiệt độ tốt hơn nhiều dầu đơn cấp (cho phép trong khoảng -30 độ C đến 60, 70 độ C).

Hiện tại, hầu hết các dòng xe con tại Việt Nam sử dụng loại dầu này. Đơn cử một số loại như: Mobil Super XHP 20W50, Special 20W50, một số dầu sử dụng cho xe máy động cơ 4 thì của Castrol Active 4T, Go 4T, GTX cho xe con và HD 40 cho xe trọng tải lớn như xe tải.

Tất nhiên với một sản phẩm tốt hơn bạn sẽ phải bỏ ra nhiều tiền hơn, khoảng 350.000đồngđến 700.000đồngcho can 4 lít.

- Dầu tổng hợp

Hiện tại, đây được cho là loại dầu sản xuất với công nghệ tốt nhất cho xe động cơ xăng. Dầu được sản xuất, pha chế trong điều kiện, thông số riêng do chính con người tự thiết lập. Vì lẽ đó, loại dầu này cũng có độ bền nhiệt rất cao (khoảng từ -50 độ C đến 600 độ C vẫn cho độ nhớt ở mức gần như không đổi). Ngoài ra, nhà sản xuất cũng cho thêm các chất phụ gia khác giúp làm sạch động cơ ,chống oxi hoá ,cũng như giúp tẩy rửa và phân tán,chống mài mòn ,tạo cặn.

Anh Đỗ Anh Tuấn, giám đốc GM Deawoo Ngọc Khánh cho biết: “ Dầu tổng hợp bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam được khoảng 4 năm và được khách hàng khá hưởng ứng đặc biệt các khách hàng sử dụng xe sang như Mercedes, BMW, Audi,v..v. Trên thế giới, trong các cuộc đua công thức 1 khắc nghiệt thì dầu tổng hợp là lựa chọn bắt buộc cho động cơ.

Ví dụ: Dầu nhờn tổng hợp cho xe chạy xăng Mobil 1 có giá bán lẻ khoảng: 913.000/can 4L cho ô tô và 248.000/can 1L cho xe máy. Bạn sẽ đi được khoảng 12.000 đến 15.000 km tùy điều kiện đường xá mới phải thay. Và đây cũng là loại dầu được coi là thân thiện với môi trường nhờ chu kỳ thay dầu lâu hơn.

Ngoài ra, cũng có vài thương hiệu khác như Castrol (chủ yếu dầu xe máy), Caltex, BP (chủ yếu về dầu Công Nghiệp)”.

Lời khuyên của AutoPro

- Đổ ít không tốt đổ nhiều cũng không xong: Nếu dầu quá ít bơm dầu sẽ không đủ dầu để bôi trơn pit-tông và toàn bộ động cơ. Ngược lại, nếu bạn đổ quá nhiều mức cho phép gây sục dầu, ức chế động cơ cũng sẽ không tốt. Kinh nghiệm cho thấy bạn nên đổ quá mức tối thiểu một chút.
-Theo hệ thống phân loại của SAE (Hiệp hội Kỹ sư Ô tô Mỹ), đối với dầu đa cấp, sau chữ SAE là cặp số và chữ như 5W, 10W hay 15W, 20W dùng để chỉ khoảng nhiệt độ loại dầu đó có độ nhớt đủ để khởi động khi máy lạnh. Để xác định nhiệt độ thích hợp cho động cơ theo ký hiệu này, lấy 30 trừ đi các số đó theo nhiệt độ âm. Ví dụ, dầu 10W có thể cho phép khởi động động cơ ở âm 20 độ C, dầu 15W ở âm 15 độ C.

Dầu động cơ cho các nước xứ lạnh thường là loại 5W, 10W, 15W nhưng tại Việt Nam đa phần là loại 15W hay 20W do đặc thù thời tiết Việt Nam không quá lạnh.

Đứng sau chữ "W" ở loại dầu đa cấp thường là số 40, 50 hoặc 60 - thông số chỉ khoảng độ nhớt ở 100 độ C của dầu; thông thường, số càng lớn thì độ nhớt càng lớn và ngược lại. Tuy nhiên, với các xe hoạt động trong điều kiện không quá khắc nghiệt thì chỉ số thích hợp ở khoảng 30, 40 hoặc 50.
Như vậy, không nhất thiết phải dùng những loại dầu có đầu 5W... hay 10W...( cho phép khởi động ở -25 độ C, -20 độ C) vì nhiệt độ Việt Nam không bao giờ xuống tới nhiệt độ này cả. Hay mức độ nhớt dưới ...W30, trên ...W50 thì cũng không thích hợp với điều kiện khí hậu, loại xe mà chúng ta hay sử dụng.
Lời khuyên cho ô-tô
-Sedan, hatchback: Toyota Camry, Mercedes C-Class, BMW 5, 3 series, Honda Civic, Toyota Yaris, GM-Daewoo ... bạn có thể lựa chọn 15W40 hoặc 20W40.
-SUV, xe đa dụng: Toyota Landcruiser, Lexus RX, Acura MDX, Ford Everest,.. bạn có thể chọn loại có độ nhớt đậm đặc hơn như 15W50 hay 20W50.
Xe máy
- Xe tay ga (Spacy, Dylan, SH, .....) thì chọn chỉ số là 10W40 hoặc 10W50 .
- Xe máy nằm ngang (Dream, Jupiter, wave apha, ....) thì chọn nhớt có chỉ số là 20W40 hoặc 20W50 .
- Xe máy đứng (Sonic, Exciter, Fx 125, Su GN125, hoặc một số moto có máy hình V, ....) thì chọn nhớt có chỉ số 15W40 hoặc 15W50.
- Dầu cho động cơ diesel bắt đầu bằng chữ C (Commerical category). Ví dụ: CH là loại hàng đầu hiện nay, CH-4 là loại phẩm cấp cao, CF là loại phổ thông, phù hợp cho hầu hết các loại xe chở người.

CH-4 - hiện đang thịnh hành, được tung ra thị trường năm 1998 cho các động cơ 4 thì tốc độ cao, CH-4 được thiết kế riêng để sử dụng với động cơ chạy diesel có hàm lượng sulfur đến 5%, có thể dùng thay dầu CD, CE, CF và CG4
CG-4 - hiện đang thịnh hành, được tung ra thị trường năm 1995 cho các động cơ 4 thì tốc độ cao, CG-4 được thiết kế riêng để sử dụng với động cơ chạy diesel có hàm lượng sulfur ít hơn 5%, có thể dùng thay dầu CD, CE, CF-4
CF-4 - hiện đang thịnh hành, được tung ra thị trường năm 1990 cho các động cơ 4 thì, có thể dùng thay dầu CD, CE
CE - đã lỗi thời, tung ra thị trường năm 1987 cho các động cơ 4 thì
Hiện tại trên thị trường cũng có nhiều loại dầu cho động cơ diesel, ví dụ: Mobil DELVAP.
- Tại thị trường Việt Nam, các nhà sản xuất vẫn đưa ra các lời khuyên cho người dùng phải dùng đúng loại dầu mà họ khuyến cáo khi vào “thay dầu hãng”. Tuy nhiên, đó chưa hẳn là loại tốt nhất vì nếu họ sử dụng dầu tốt thì sẽ có giá rất cao. Vì thế, nếu “yêu xe như con”, điều kiện khá giả, hãy chọn loại dầu tốt nhất cho mình như dầu tổng hợp chẳng hạn.

- Trung bình là 3000km thì bạn nênthay một lần. Cách một lần thay bạn lại thay lọc dầu một lần.

- Theo dõi sátsao mỗi khi thợ thay dầu đề phòng “đong” thiếu. Thông thường ở xe du lịchđộng cơ nhỏlượng dầu máy là4 lít.

- Nên chọn các tên tuổi nổi tiếng về dầu động cơ như: Mobil, Castrol, Caltex,…

- Nên chọn nơi uy tín để thay, không nên thay ở nhưng chỗ như rửa xe, hay chỉ chuyên sửa xe máy vì ở những xưởng bảo dưỡng lớn sẽ đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu về kỹ thuật.

Anh Việt

Theo Autopro

Nguyen The Hoang
Nguyen The Hoang
Trả lời 14 năm trước

Cám ơn Anh Việt bài viết thật sự cần cho nhiều lái mới ở vùng núi cao như tôi! Hiện tôi đang đi Corola Altis 2008, đã thay dầu 4 lần, lần thứ 4 đi đúng 3.000km, dầu Mobi 20W40. Lúc đổ đúng qui định khi thay hút chân không đong dầu thải còn gần 3,5 lít , như vậy có hợp lý không? Cảm ơn các bác nhé!

Tran Quynh Nhung
Tran Quynh Nhung
Trả lời 14 năm trước

Thật khó từ việc chọn nhớt , cách thay-chăm nhớt ra sao và khi nào. Xe <= 7chỗ :20W40 do giá tiền lớn hơn nhớt đơn cấp không là bao . Xe > 7 chỗ ,bán tải, tải: 20W50 Xe cũ : 40 ,50 vì lý do kinh tế Cách thay thì hút chân không chẳng ưu việc hơn xả ốc rốn là bao có khi còn kém hơn , thối thì theo truyền thống có hơi lâu nhưng chẳng sao, lại kinh tế Cách châm thì xem catalo là ổn VD: Dung tích 4 lít , xả ra 3.5 lít , châm lại >3.5 <4 là bình thường - xem xe bạn có thay lọc nhớt hay không Khi nào thay thì tùy bạn có điều kiện thay càng nhiều càng tốt nhưng phải là nhớt tốt nha . Miễn là xe xăng <7k km/3tháng , xe dầu <5K km/3tháng nều xe hoạt động thường xuyên 30k-40k km/năm Xe hay đi xa hoặc ít sử dụng nên thay sớm hơn khoảng 70%