Kinh nghiệm mua bánh cốm ?

Bánh cốm giờ không chỉ là đặc sản của riêng đất Hà thành, mà còn là món "thách cưới" của nhà gái trong lễ ăn hỏi. Thế nhưng, đã có không ít chú rể phải "mất mặt" khi mang mâm bánh cốm... mốc đến nhà gái.

Bánh cốm gây... sốc

Trong lễ ăn hỏi, tất cả đồ lễ mang đến nhà gái đều phải được chọn kỹ lưỡng, vì vậy, việc bánh cốm mốc là điều không ai nghĩ tới. Anh Nguyễn Ngọc Quang (Nam Định) thật bất ngờ khi nghe cô dâu phàn nàn "bánh cốm bị mốc!". Anh đã đặt mua bánh cốm ở tận Hàng Than, Hà Nội, đến sát ngày mới lấy, vậy mà... Có hơn 200 chiếc bánh, số bị mốc đến già nửa, hai bên gia đình đành... làm ngơ và không dám biếu ai. Đến giờ, cưới nhau được gần một năm rồi mà anh Quang vẫn còn thấy ấm ức trong lòng.

Đám cưới anh Nguyễn Minh Vũ ở Quảng Ninh cũng vậy, không biết bánh bị mốc nên thắp hương, biếu họ hàng, làng trên xóm dưới, khi được "phản hồi" lại mới biết. Anh kể: “Dặn cô em mua bánh ở cửa hàng bánh lâu năm nhất, đến đó hàng nào cũng bảo bánh gia truyền lâu năm, thế là đặt mua luôn. Không kiểm tra bánh nên cũng chẳng biết vì sao mốc, mọi người thì bảo do mua ở cửa hàng không uy tín, không đảm bảo chất lượng nên nhanh bị mốc, hỏng". Rút kinh nghiệm, anh thường dặn bạn bè, anh em có ai cưới hỏi phải cẩn thận trong việc sắm lễ nhất là bánh cốm, kẻo mang tiếng, vì cả đời mới cưới một lần.

Bánh cốm bị mốc cũng có nhiều nguyên do, theo Bà Nguyễn Thị Hồng Vân, chủ hiệu bánh gia truyền Nguyên Ninh thì: “Thời tiết quá nóng, bánh quá hạn, bánh chưa được để nguội hẳn đã gói vào nilon nên dễ bị hấp hơi, hoặc có thể nguyên liệu cốm đậu xanh chưa được chế biến kỹ, đảm bảo vệ sinh sẽ nhanh mốc”.

Còn những người đã từng mua phải bánh mốc như anh Quang, anh Vũ thì khẳng định là mua phải bánh quá hạn hoặc có lẫn bánh cũ và bánh mới mà không biết (?)

Thấy bánh cốm mốc thì... mừng

Việc lạm dụng hóa chất trong bảo quản thực phẩm đã khiến cho người tiêu dùng trở nên đề phòng với tất cả các loại thực phẩm từ bánh trái đến hoa quả, thịt... Nhiều khi họ còn có suy nghĩ khá "ngược đời" là hoa quả mà sâu thì không có thuốc sâu, bánh trái mà nhanh thiu là không có chất bảo quản. Họ lựa chọn các sản phẩm khác với suy nghĩ tương tự như vậy.

Bà Vân cho biết: "Nhiều khách hàng khi đến đây mua đều hỏi, bánh có mốc không, nếu mốc mới mua, và khi ăn họ thường để lại một chiếc xem nếu bị mốc thì... yên tâm". Điều đó cũng có lý, vì "tuổi tho" của bánh cốm thường chỉ khoảng 3 ngày vào mùa hè và 5 - 7 ngày vào mùa đông, tùy theo thời tiết. Bảo quản tốt trong tủ lạnh có thể được lâu hơn, còn dùng chất bảo quản thì nhìn biết ngay.

Theo bà, cách nhận biết bánh cốm có sử dụng chất bảo quản là màu bánh cốm không được xanh tự nhiên, hơi ngả màu vàng, không có mùi thơm, sờ vào thấy cứng không có độ dính trên bề mặt của bánh, ăn vào có mùi hơi chua, có thể gây buồn nôn...

Thường bánh cốm được làm từ hương liệu tự nhiên, nguyên chất là đậu xanh và cốm, đường. Tất cả phải là nguyên liệu hàng đầu và không được pha tạp. Chọn nguyên liệu không kĩ cũng làm bánh nhanh hỏng. Trước đây, làng Vòng là nơi cung cấp cốm tươi, giờ làng Vòng lên phố, các hiệu bánh phải tìm mua cốm từ Thái Bình, nơi đó giờ trở thành địa chỉ cung cấp chính, lâu dài.

Cách chế biến đơn giản mà cầu kỳ. Lửa phải như thế nào để cốm xào kĩ không bị bén, sau đó để nguội, rồi đóng vào khuôn. Vỏ bánh dai, gói vào không bị dính, ăn thấy dẻo, thơm mùi cốm đặc trưng là đạt. Mỗi hiệu bánh có bí quyết tạo hương vị riêng, người ăn có thể nhận biết được vị của bánh cốm quen thuộc.

Hàng Than, phố... họ hàng Nguyên Ninh là hiệu bánh duy nhất có từ năm 1865, bánh cốm của hiệu này được "liệt" vào một trong những món đặc sản của đất Hà thành. Có lẽ "hữu xạ tự nhiên hương", bánh cốm được nhiều người biết đến, có người ở Sài Gòn, nước ngoài đến tận hàng Than để mua bánh chính hiệu. Thấy có lời, nhà nhà, người người rồi đến cả phố làm kinh doanh bánh cốm. Nếu bạn chưa từng đến Hàng Than để mua bánh cốm thì nên hỏi trước để khỏi bị hớ và mua phải loại bánh không như mong muốn. Vì ở đây, bạn sẽ bắt gặp hàng loạt những biển hiệu "sêm sêm" như nhau khiến bạn không biết đâu là hiệu bánh muốn tìm.

Đi dọc con phố, hình ảnh những khay bánh được bày trong tủ kính, hộp bánh xếp trồng lên nhau, nhà nào cũng vậy. Người bán bánh tranh thủ chưa có khách mang chậu bánh ra ngồi tay nặn, tay bốc. Chỉ cần bạn dừng xe là được chào mời đon đả. Khi tôi hỏi hiệu bánh Nguyên Ninh ở đâu, người bán hàng nhanh miệng: “Ở đây toàn anh em họ hàng cả, hiệu nào cũng vậy”. Có người thì nói chệch đi "bánh Nguyên... Linh đây" và có không ít người yên tâm, tin như vậy.

Con phố bánh cốm vẫn tồn tại từ nhiều năm nay, chất lượng bánh ở mỗi cửa hàng khác nhau, có lượng khách riêng. Ngoài làm bánh cốm, nhiều cửa hàng còn làm cả bánh xu xê, "buôn" cả chè Thái Nguyên, bột sắn nguyên chất...

Vào mùa cưới hỏi, bánh cốm được đặt nhiều, có khi phải đặt trước cả tuần, nửa tháng. Bánh cốm làm ra bán không kịp. Tuy chỉ là yếu tố nhỏ nhưng bánh cốm không thể thiếu trong ngày ăn hỏi. Đôi khi nó mang ý nghĩa hình thức nhiều hơn, nên mọi người không để ý, đến khi biết là mốc thì việc đã rồi, khó có thể giải thích. Để mua được bánh cốm đảm bảo chất lượng nên tìm đến hiệu bánh đã có uy tín từ lâu, chuyên về một loại bánh sẽ được chỉ dẫn cách bảo quản khỏi bị mốc hỏng mà không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bánh cốm bình thường hạn sử dụng chỉ trung bình 3 ngày thôi. Bánh mà hạn sử dụng lâu hơn chắc chỉ có sử dụng chất bảo quản ý. Chọn mua bánh có nhãn mác, bao bì, hạn sử dụng, thông tin rõ ràng ấy như Nguyên Ninh, Bảo Minh (gần đây nhà tớ hay mua của hãng này hơn) là tốt nhất.

Ngoài ra còn có thể xem bề ngoài bánh cốm có xanh quá và nhân đậu xanh vàng quá là cẩn thận có phẩm màu đấy bạn nhé.

Nói chung là mua của hàng to, uy tín là chắc không dám làm ăn vớ vẩn đâu :)