Cả nhà cho em hỏi là lướt sóng cổ phiếu là như thế nào vậy?

Thị trường liên tục đón nhận thông tin các công ty phát hành cổ phiếu thưởng, phát hành quyền mua cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu và phát hành riêng lẻ. Bên cạnh tin chính thức được xác nhận, là tin đồn, đều được các nhà đầu tư khai thác để lướt sóng.

Có tin, có sóng

Ngày 9/2 mới là ngày công bố chính thức thông tin công ty Vinamilk (VNM) phát hành 1,8 triệu cổ phiếu cho nhân viên với giá bằng mệnh giá, nhưng trước đó thị trường đã có tin đồn, và giá VNM từ 77.500 đồng/CP (29/1) lên 89.000 đồng/CP (4/2).

Hay như cổ phiếu SSI, trước khi có thông tin chính thức chia cổ phiếu thưởng theo tỷ lệ 1:1 nhằm tăng vốn điều lệ, giá trị giao dịch theo đó tăng cao, khối lượng khớp lệnh có những thời điểm tăng lên gấp đôi, giá từ 73.500 đồng/CP đã vọt lên 95.000 đồng/CP.

Nhưng khi tàn cuộc đua, giá SSI giờ chạy quanh 85.000 đồng/CP, giá trị khớp lệnh giảm mạnh mẽ. Sóng cũng đã xuất hiện ở hàng loạt các cổ phiếu như HCM, BMP, SJS, ITC, DRC… khi các nhà đầu tư chớp cơ hội lướt sóng theo tin phát hành cổ phiếu thưởng.

Việc chia cổ phiếu thưởng cho cổ đông hiện hữu đã trở thành thói quen “đến hẹn lại lên” của doanh nghiệp từ bốn, năm năm nay, và dần trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều nhà đầu tư khi tới mùa đại hội cổ đông, nơi doanh nghiệp thường thông qua các quyết định này.

“Hiện tại, sóng ngắn hơn trước, chỉ ở vài phiên, tập trung ở thời điểm trước khi có thông tin chia thưởng hoặc sau ngày giao dịch không hưởng quyền”, ThS Lê Đạt Chí, giảng viên đại học Kinh tế TP.HCM nhận xét.

Báo cáo chiến lược đầu năm nay của công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) cũng nhận xét, chỉ cần có tin đồn việc một công ty chia thưởng cổ phiếu hay phát hành thêm là ngay lập tức các nhà đầu tư đổ xô vào mua cổ phiếu như có một ma lực xui khiến. Với sự hậu thuẫn của những tin đồn, một làn sóng đầu cơ sẽ diễn ra sau đó. Có khi, giá cổ phiếu được đẩy lên tới 50%.

Theo HSC, những nhà đầu tư tham gia mua cổ phiếu chia thưởng hầu hết là những nhà đầu tư có kinh nghiệm. Khi tham gia do đặt cược vào việc thu lợi ngắn hạn, các nhà đầu tư này cho rằng có thể bán đi cổ phiếu một cách an toàn khi giá tiếp tục tăng, họ thường sử dụng đòn bẩy tài chính. Những người chậm chân bị mua ở vùng giá cao và sau đó giá xuống.

Nhà đầu tư không được lợi

Vì sao nhiều công ty chọn hình thức chia thưởng bằng cổ phiếu? “Lợi nhuận bằng bút toán, doanh nghiệp khó khăn về nguồn vốn mà còn trả cổ tức bằng tiền thì lấy đâu ra. Yêu cầu cổ đông mua cổ phiếu giá rẻ bằng mệnh giá hoặc chia thưởng, phát hành thêm, tăng vốn… đó là cách dễ làm để cổ đông hài lòng và hiếm khi gặp phản đối”, ông Lê Đạt Chí nói vậy.

Theo ông, chia thưởng cổ phiếu chỉ là hình thức chia nhỏ cổ phiếu hơn. Ví dụ, với tỷ lệ chia thưởng 1:1, lượng cổ phiếu tăng lên gấp đôi vẫn không làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, nếu doanh nghiệp dùng nguồn vốn thặng dư cổ phần hay từ quỹ đầu tư phát triển để chia thưởng cổ phiếu, thì cũng như tiền của nhà đầu tư trả cho nhà đầu tư. Nên đó là lý do mà các nhà đầu tư tổ chức thờ ơ với chia thưởng cổ phiếu.