Em đang cần bài văn giải thích ý nghĩa câu tục ngữ "Ăn ốc nói mò"

Mới nghe qua dường như có thể giải thích thành ngữ ăn ốc nói mò nhờ vào quan hệ nhân quả: "ăn ốc thì nói mò" hay "Vì ăn ốc nên nói mò", tương tợ như hiểu các tổ hợp từ ăn ốc lạnh bụng, uống rượu nhức đầu, hút thuốc khàn giọng... song, cái ý nói mò (tức nói đoán chừng, hú hoạ, không chắc trúng, vì không có đủ căn cứ để nói) câu ăn ốc nói mò lại chẳng có mối liên hệ nào với việc ăn ốc cả. Nói cách khác, ở đây giữa ăn ốc và nói mò không có quan hệ nhân quả. Vậy thì , ăn ốc nói mò kết hợp với nhau theo quan hệ gì? và thành ngữ ăn ốc nói mò đã xuất hiện như thế nào? Có người cho ăn ốc nói mò có xuất xứ ở việc uống rượu ăn ốc ở các quán đầu làng. Rượu vào lời ra. Người quá chén thường nói năng lung tung, hết chuyện này sang chuyện khác, đúng ,sai, hay, dở , tục, thanh, không để ý tới. Cách giải thích này xem ra có một ít lý lẽ, song chưa thể yên tâm được. Nói mò trong ăn ốc nói mò không phải nói lung tung, chuyện này sang chuyện nó như người say rượu, mà là nói hú họa, đoán chừng về một điều cụ thể, vốn xác thực nhưng không biết hoặc chưa biết chắc chỗ đúng của điều cần nói là đâu. Cũng có người nghĩ tới quan hệ điều kiện giả định giữa việc ăn ốc và việc mò ốc: "Muốn ăn ốc phải mò ốc" để cắt nghĩa xuất xứ của ăn ốc nói mò. Nhưng tại sao ý "muốn ăn ốc phải mò ốc" lại liên hội được với ý "nói mò, nói hú hoạ, nói không có chứng cứ" câu ăn ốc nói mò đã nêu trên. Chúng ta thử tìm hiểu nguyên lai của thành ngữ này theo một hướng khác. Như đã biêt, trong tiếng Việt có một từ mò là động từ (mò ốc, mò cua...) và một từ mò là trạng từ (nói mò, đoán mò.. ) Mò trong ăn ốc nói mò chính là từ mò trạng từ, chỉ cách thức hành động. Như vậy, giả định có quan hệ điều kiện giữa ăn ốc và mò ốc nêu trên là không có lý. Điều cần làm ở đây là, vậy thì (nói ) mò đã đi vào ăn ốc nói mò bằng con đường nào? Trong lời ăn tiếng nói của dân gian, bên cạnh ăn ốc nói mò chúng ta còn gặp các cách nói ăn măng nói mọc, ăn cỏ nói bay. ăn măng nói mọc dùng chỉ sự bịa đặt, dựng chuyện, vu khống, ăn cò nói bay nói về thói chối bay, chối phắt, coi như không có, không biết điều đó có xảy ra thật. Ở hai cách nói này, gánh nặng ý rơi vào các vế sau, (nói mọc, nói bay), giống như cách nói ăn ốc nói mò. Và, vế đầu (ăn mặng, ăn cò) dường như chỉ giữ chức năng cấu tạo hình thái chứ không mang chức năng hiểu ý. Đây là một loại cấu trúc độc đáo, rất hiếm thấy trong thành ngữ tiếng Việt. Có thể hình dung cơ chế tạo lập kiểu cấu trúc như sau: 1. Có một "từ" A biểu thị một hiện thực. Ví dụ "mọc" trong thành ngữ ăn cò nói bay.. ăn măng nói mọc biểu thị tính hay vu khống, dựng chuyện ở một loại người nào đó. 2. Do nhu cầu diễn có tính hình ảnh, gây ấn tượng mạnh mẽ hơn, người ta đãtạo ra lối nói mới dựa trên khuông mẫu của cach nói đã có trước trong ngôn ngữ. Cách nói mới này được xây dựng theo nguyên tắc. a) Tìm trong ngôn ngữ một từ (B) có quan hệ hợp lý với A, sao cho được một quan niệm khi kết hợp với A (theo trật tự AB hoặc BA) hợp với lý lẻ nhận thức người bản ngữ. Ví dụ: nếu A là mọc thì B phải là măng (trăng, răng...) vì nói măng mọc hay trăng mọc, răng mọc...) đều có thể quan niệm được. Còn nếu A là bay thì B phải là cò (bay chim, cò, lá...) vì nói chim bay (cò bay, lá bay ) đều hợp lý. b) Tùy theo đặc tính phạm trù của điều được nói đến và của hiện thực do B biểu đạt tìm một hình thức (từ hoặc tổ hợp từ) có khả năng tương kết với AB (BA) theo luật này hay khác (chẳng hạn , đối với điệp) để tạo thành khuôn cách nói mới Chẳng hạn, điều được nói tới trong ăn măng nói mọc (ăn ốc nói mò, ăn cò nói bay,...) có thể quy vào phạm trù ứng xử nói năng, do đó, các từ được chọn làm các yếu tố cấu trúc có thể là ăn nói, lời lẽ, nói năng.. Vì B là từ chỉ sự vật thuộc phạm trù cái ăn được, nên người nói đã chọn từ ăn nói trong số các từ trên tương kết với mặng mọc nhờ luật đối và điệp tạo thành ăn măng nói mọc giống như dân gian đã dùng cáctừ ong bướm và lả lơi để tạo ra thành ngữ bướm lả ong lơi hoặc dùng các từ đi về và mây gió để tạo ra đi mây về gió. Ăn cò nói bay và ăn ốc nói mò đều được tạo thành theo con đường nói trên.